گفتيم پس چرا احترامش كردى با آنكه از آئين ما بيرون و جزو پيروان اسلام نبوده پيغمبر اسلام فرمود درست است كه مسلمان و برادر دينى ما نبوده است اما انسان است و ما بخاطر انسانيت باو احترام ميگذاريم237.
از پيامبر اسلام درباره زندگى مسالمتآميز مسلمين با پيروان مذاهب ديگر بذكر چند حديث مبادرت ميشود.
1- قال رسول الله (صلى الله عليه و آله و سلم) من اذى ذمياًفاناخصمه و من كنت خصمه خصمته يوم القيامه238 هر كس اهل ذمه را اذيت كند من دشمن او خواهم بود و هر كس من دشمنش باشم روز قيامت دشمنيم را باو آشكار خواهم نمود.
2- قال رسول الله (صلى الله عليه و آله و سلم) من ظلم معاهداً و كلفه فوق طاقته فانا خصمه يوم القيامه هر كس بيكى از هم پيمانهاى اسلام ستم كند و بيش از قدرت او تكليفى براى او تحميل نمايد در روز قيامت من خودم دشمن او خواهم بود239.
3- قال رسول الله (صلى الله عليه و آله و سلم) من قذف ذمياً حد له يوم القيامه بسياطين من نار هر كس پيروان مذهب ديگر را تهمت زند در روز قيامت با تازيانههاى آتشين مجازات خواهد شد240.
در دوره تمدن اسلامى هيچيك از اقليتهاى مذهبى در فشار نبودند و مسلمانان هر گونه رعايت حقوق انسانى را دربارهشان مراعات ميكردند.
گويند يكى از غلامان ابن عباس صحابى معروف ميگويد روزى گوسفندى سر بريديم ابن عباس به من گفت همسايه يهودى ما را فراموش مكن و سهمى او را بده او چند بار اين جمله را تكرار كرد و سفارش او را داد! من بوى گفتم چقدر سفارش ميدهى؟ با آنكه او يهودى است؟! در جواب گفت پيغمبر اسلام آن قدر در حق همسايه بما سفارش كرد كه بيم داشتيم او را جزء ورثه قرار دهد241.
روى همين تعاليم عاليه اسلامى بود هنگاميكه على بن ابيطالب از راهى ميگذشت پيرمرد تهيدست ناتوانى را ديد كه دست سئوال بسوى مردم باز كرده است پرسيد اين پيرمرد كيست گفتند او يكنفر مسيحى است.
على (عليه السلام) در حاليكه سخت ناراحت بود فرمود استعملتموه حتى اذاكبر و عجز منعتموه، اتفقوا عليه من بيت المال تا زمانيكه نيروى كار داشت از او كار كشيديد حال كه پيرو ناتوان شده است كارى باو نداريد؟! زندگى و معاش او را از بيت المال تأمين كنيد242.
بطوريكه ملاحظه مىفرمائيد على (عليه السلام) پيروان مذاهب ديگر را مانند آحاد مسلمانها حق بازنشستگى قاتل است درود به روان پاكت اى على بن ابيطالب كه حق انسانيت را چهارده قرن پيش اثبات فرمودهاى
سيد قطب متفكر بزرگ اسلامى بازگو كرده كه عمربن خطاب پيرمرد پريشان حالى را ديد كه دم در بها، بگدائى مشغول است از حال او تحقيق كرد معلوم شد كه او يهودى است عمر باو گفت چه چيز تو را باين عمل وادار كرده است؟ او گفت جز به دادن و نيازمندى و پيرى عمر دست او را گرفت و بمنزل خود برد و بمقداريكه نيازمندى فورى او را رفع كند باو بخشيد آنگاه او را پيش خازن بيت المال فرستاد و دستور داد از امثال اين افراد حمايت كنند و گفت قسم بخدا در حال جوانى از آنها سود برديم و در هنگام پيرى آنها را رها كنيم از انصاف و عدالت دور است سپس اضافه كرد قرآن دستور داده كه صدقات، مال فقراء و درماندگان است و اين مرد از درماندگان اهل كتاب است243.
امام صادق (عليه السلام) در يكى از مسافرتهايش مردى را ديد كه در گوشهاى افتاده و وامانده است امام به رفيق همسفر خود فرمود گمان ميكنم اين مرد تشنه باشد او را سيراب كن وى ببالين آن مرد آمد و فوراً برگشت امام فرمود سيراب كردى؟ پاسخ داد: نه! او را شناختم يكمرد يهودى است.
امام از شنيدن اين جمله حالش دگرگون شد و به حالت خشم فرمود مگر انسان نيست؟!244.
بالاتر از همه رفتار عادلانه و مردانه على (عليه السلام) بدوران فرمانروائى خود با يك مرد مسيحى است كه زره على را دزديده بود على (عليه السلام) پس از كشف سرقت از قدرت استفاده نكرده و به نيروى فرمانروائى تكيه ننمود، دزد را پيش قاضى شهر شريح كه از قبل على نصب شده بود برد و طرح دعوا نمودند على (عليه السلام) كه طبق مقررات اسلام مدعى بود شريح از او شاهد خواست امام خنديد و فرمود شاهد ندارم، قاضى بنفع نصرانى رأى داد و او زره را برداشت و براه افتاد، چند قدمى بيش نرفته بود كه برگشت و گفت تصديق ميكنم كه اين احكام، احكام آسمانى است، زيرا فرمانرواى كل مرا پيش قاضى خود ميبرد تا محاكمه شويم و قاضى هم عليه او حكم ميدهد.
من شهادت ميدهم كه خدائى جز پروردگار جهان نيست و محمد (صلى الله عليه و آله و سلم) پيامبر و بنده او است بخدا قسم يا اميرالمؤمنين اين زره مال تو است و من هنگام برگشت شما از جنگ صفين پشت سر سپاه اسلام متوارياً آمدم آنرا از پشت جهاز شتر شما برداشتم.
امام فرمود حالا كه تو اعتراف كردى و اسلام را قبول نمودى زره را بتو بخشيدم245.
همين رفتار انسانى مسلمين با پيروان مذاهب ديگر باعث شد كه آنان در كشور اسلامى شخصيت علمى و اجتماعى و فرهنگى و مذهبى خود را حفظ كرده و از همه گونه آزاديهاى مشروع بهرهمند باشند در قرن چهارم هجرى تنها در شهر حله ده هزار يهودى و در شهر قاهره هفت هزار و در بندر اسكندريه سه هزار يهودى زندگى ميكردند.
نظرات شما عزیزان:
تبادل
لینک هوشمند